Wuhäër koëme ous finn Öüpener Wöërt änn Uutrökk ?
- Büüs: Zylinderhut. Datt kömmt fann et flämmsche buis änn datt Woërt hannt se vann et franntse buse (Kachelrohr)
- Büvvé (Tresen): hannt fer gelännt fann et franntse buffet off buvette, allsuë en Plaatsch wu gedronke wärrt.
- Däätsch (Kopf), ess et franntse tête
- Daïssem (Sauerteig) kömmt nou need ens uud et Frannts, mä uud et vlämmsche desem, datt genau etsällvde bedütt
- derwiile (während) hannt fer vann et flämmsche terwijl
- Déschschpréï (Tischdecke) kömmt fann et flämmsche sprei (Überdecke), datt sällver va spreiden (ausbreiten) kömmt
- sech désspeteere (sich streiten) gëït trökk obb et franntse se disputer
- Dobbel (Kreisel) kömmt fann et vlämmsche top, datt schpiëder tol woërde-n-éss, esu héscht ene Dobbel nou opp Flämmsch.
- Dobbelschtéïn (Würfel) : me sitt tiräkkt tatt tatt fann et flämmsche dobbelsteen koëme mott.
- Doël (Dotter) hannt fer es fann et flämmsche dooier gelännt
- Doëm (Zitze) kömmt fann et flämmsche duim (Daumen) wuva de Worrtel tum éss, änn datt héscht schwellen
- döll (toll, verrückt) hannt fer van et Huëgdöttsche toll
- Döödärrem( langsame Person) éss éïne, dé esu laïnsem Schtoul makkt, waïl e opp sinn Därrem döjje mott, ömm övverhoupt Schtoul maake te könne
- Döppe (Dummkopf) kömmt fann et franntse dupe (éïne dé me kluëte ka)
- Döppe (Kochherd) éss e gannts aïnder Woërt : datt hannt fer uud et flämmsche tobbe (Topf), datt ä ge gannts Riinlaïnt bekaïnd éss.
- dörrechréëge (durchwachsen) kömmt fann et flämmsche doorregen, va rijgen (durch'ziehen)
- Dörrepel (Türschwelle) hannt fer vann et flämmsche dorpel, datt genau etsällevde bedütt
- Döttske (kleines Kind) kömmt fan et flämmsche duts (kleines Kind ; Schwachkopf). Ed éss verwaïnt métt Däätsch (Kopf)
Reklaam
Hadd-éër dadd ouch, dadd-er eg övver di Réklaam ärrgert, di derr jédder Daach te séë änn te hüëre kritt ? Wänn se noch fii gemakkt wüër, da hä me nog gätt terva, mä se éss méïstens e su domme datt me griine köss. De méttste Réklaam wärrt jo vörr Waïschpollver gemaakt : et nöttste Produkkt wöscht noch wétter wi wétt, mä datt saate se oug allt fann et förrege Waïschpollver. Wänn me seg bedänkt, watt ti Reklaam ä gen Tséïtonge, ä gene Raadijo, ä ge Färrenséën allemoël kaust, da ka me sech föërschtélle, dadd e Véëdel vann derr Verkooppriis, wänn neet noch mië, no gen Reklaam géït.
Iich modd ömmer laache, wänn ech hüër, dadd ene Auto ä gene Oktoober obänns dréï béss voëvduusend Ööro bélleger wärrt. Watt se neet terbéï sannt, éss dadd et tann e aut Modäll éss, änn datt ter Monnt tropp et nöüste Modäll eruutkömmt. Off et möss séë, datt se monndelang vöël te vöël vöër dé Waagel gevrott hannt, änn em nou bélleger verkoupe motte, waïl géïne-n-em haa woul.
Änn da vertélle se üüch, datt genau déër esunne Waagel verdénnt, waïl déër esu fii, esu schlau, esu intällegännt sööt. Iich wéït, tatt te Tséïtonge, derr Raadijo änn et Färrenséën di Réklaam nüëdech hannt, ömm te övverléëve, mä datt héscht éël nou neet, datt fer es ä gene Raadijo jédder tië Minütte Réklaam motte aahüëre. Nou géïd et ä ge döttsche Färrenséën nog éïnergermaassen, waïl da de Réklaam ä Blökk kömmt, vöër off noë derr Fillem, mä béï de Wällsche aunderbréëke se derr Fillem twéï Kiër, änn da mott me seg dé ganntse Driit aaséë off graad ens pésse goë.
Wu eg meg besaundesch övver ärrger, éss, watt opp huëgdöttsch 'Schleichwerbung' héscht. Me döscht jo géin diräkkte Réklaam vöër Tsigerätte mië maake, mä kikkt märr ens wi di Bannditte datt tönnt : ä jédder Fillem séëd er, dadd e jong Määdeke obänns aavängt, te Piipe, mä de Hällevde vann de Tsigerätt wörrepd-et tann ewäkk. Iich hann de léttste Joëre noch nii ene döttsche ovv ene frantsüësesche Fillem geséë, wu neet e Määdeke aan-et Piipe woër. Allsuë glöüv ech, datt männege Fillem va gen Tsigerätte-indusstrii métt finnantsiirt wärrt. Waïl Mannslü nou noch mië ,piipe wi de Vroolü, wélle se di nou gätt mië aan-et piipe krijje.Nou schtéït jo opp ti Päkkeltjere Tsigerätte Rauchen ist tödlich !, mä männd-er, da schtüërd-e seg éïne draa ?
Allsuë, wänn-et no miich gäng, kösste se di ganntse Reklaam aafschaffe, mä datt sall wall neet passeere.
Die Eupener Mundartsendung ist zu hören von 9 bis 9:30 Uhr und in der Wiederholung ab 19 Uhr. Auch hier nachzuhören
Redaktion und Moderation: Siegfried Theissen, Foto: BRF
